§ Lm. Nguyễn
ngọc Long
Có lẽ không vị Thánh nào trong Giáo hội được biết đến, được
cầu khẩn nhiều như Thánh cả Giuse. Vì ngài là cha nuôi dưỡng Chúa Giêsu ngày
xưa trên trần gian, và trên trời bây giờ cũng gần bên cạnh Thiên Chúa nữa.
Và người tín hữu Công giáo thường kêu cầu: Giêsu, Maria,
Giuse, xin cứu giúp con! Trong khi vui cũng như khi buồn sầu, đau khổ.
Thánh cả Giuse được Giáo hội Công giáo hoàn vũ nhận là vị
Thánh quan thầy bầu cử cho Hội Thánh trên trần gian. Chưa kể nhiều Giáo hội địa
phương, nhiều xứ đạo, nhiều hội đoàn, nhiều người nhận ngài là đấng quan thầy
bảo trợ riêng nữa.
Ngài là vị thánh được biết đến nhiều. Nhưng lại là người có
đời sống âm thầm. Ngay trong Phúc âm khi nói về gia đình Chúa Giêsu cũng chỉ
nhắc đến tên Giuse vài lần, với những hoàn cảnh nhiệm vụ khó khăn cùng âm thầm
chịu đựng phải thi hành thôi.
Bốn Phúc âm ghi lại những lời Chúa Giêsu rao giảng nước
Thiên Chúa, những lời của Đức Mẹ nói chuyện với Thiên Thần, với Chúa Giêsu.
Nhưng không có một lời nào của Thánh Giuse với ai cả.
Một vị Thánh âm thầm. Nhưng lại là người có nhiều ảnh hưởng
tới đời sống, vâng có lẽ cả trong lãnh vực văn hóa tinh thần của Chúa Giêsu, là
con Thiên Chúa ở trần gian.
1. An cư lạc nghiệp
Kinh thánh nói đến Chúa Giêsu là con bác Thợ mộc ( Mt
13,55). Như thế Thánh Giuse làm nghề thợ mộc đóng, sửa giường tủ bàn ghế kiếm
tiền nuôi sống gia đình. Chúa Giêsu 30 năm sinh sống ở nhà với cha mẹ trong
làng Nadaréth, khi khôn lớn, có thể theo tập tục cách sinh sống ngày xưa, cũng
học làm nghề thợ mộc với thánh Giuse. Trong khi học nghề, làm nghề chắc chắn
hai người đâu có im lặng mãi. Họ cũng có lúc phải nói chuyện với nhau trong bầu
khí cha con, trong bầu khí chỉ vẽ cách làm nghề nghiệp, trong bầu khí hỏi han
giải đáp thắc mắc, hay trong bầu khí cùng nhau tìm ra cách thức làm việc sao
cho có kết qủa tốt đẹp.
Chuyện nghề nghiệp, chuyện giao tế, chuyện vui buồn trong
cuộc sống, trong xã hội, trong đạo giáo chắc chắn là những thông tin họ trao
đổi với nhau thường xuyên.
Xưởng mộc của gia đình Giuse không còn chỉ là nơi làm việc
kiếm kế sinh nhai. Nhưng còn là một tổ ấm, một trường học về đời sống giữa hai
cha con nữa.
2. Lúc học nghề mộc
Lúc còn trẻ mới bắt đầu làm việc với thánh Giuse trong xưởng
mộc, chắc chắn Chúa Giêsu đã phải học cách cưa bào gỗ, đục mộng bàn tủ, học
cách đánh sơn vẹcni. Học cách đo, cách trừ khấu bào đục đẽo để sao cho mặt bằng
phẳng không còn đường lằn trũng lồi, gồ ghề, cùng góc cạnh bằng nhẵn ăn khớp
khít với nhau.
Cách thức làm ăn và hình ảnh ngôn ngữ này đã ăn sâu thấm
nhập vào tâm khảm của Chúa Giêsu. Nên khi đi rao giảng nước Thiên Chúa, Ngài đã
dùng nhiều hình ảnh tương tự, như cái rác nhỏ lợn cợn trong mắt người khác dễ
nhận ra hơn cái xà nơi con mắt của chính mình.
Những hình ảnh, ngôn ngữ dễ hiểu cùng uyển chuyển tương tự
như vậy, Chúa Giêsu đã dùng nhiều nhan nhản trong các bài giảng dậy của Ngài.
Phải chăng những ngôn ngữ hình ảnh đó, Ngài đã học được nơi
Thánh Giuse với nghề thợ mộc cưa đục bào bàn ghế?
3. Câu chuyện về đời sống xã hội
Đọc trong Phúc âm không thấy chi tiết nào nói về thái độ của
Thánh Giuse với đời sống chính trị thời đó. Nói rõ hơn gia đình Thánh Giuse là
nạn nhân của chính trị lúc đó nhiều hơn: phải về quê quán cũ khai lại tên tuổi
nguồn gốc của mình, phải chạy trốn đi tị nạn sang xứ Aicập, sống tha hương bên
đó và sau cùng trở về làng quê Nadaréth làm ăn sinh sống.
Có lẽ Thánh Giuse, tuy không có thiện cảm với ách thống trị
của đế quốc Roma, như những người đồng hương Do Thái lúc bấy giờ. Nhưng qua
kinh nghiệm đau thương sợ hãi, đen tối phải đi trốn sang Aicập, vì bị vua bản
xứ Do Thái Herode tìm lùng bắt, Ông cũng phần nào cho quân Roma lúc đó có điểm
an tòan bảo đảm hơn!
Và có lẽ thánh Giuse trong xưởng thợ cũng đã có lần trao đổi
với Chúa Giêsu về điểm này rồi. Nên sau này khi đi rao giảng về nước Thiên
Chúa, Ngài đã nói về thái độ với chính trị: “Hãy trả vua Cesar, những gì thuộc
về Cesar..”
4. Cách sống đức tin
Hội Đường - Synagogue” trong làng và đền thờ Giêrusalem là
trung tâm nơi thờ phượng kính thờ Thiên Chúa. Hằng tuần, lúc còn nhỏ, Chúa
Giêsu đã theo Thánh Giuse đến Hội Đường Synagogue dâng lễ cầu nguyện, nghe đọc
Kinh Thánh. Nên khi đi rao giảng nước Thiên Chúa, Ngài đã vào Hội Đường ngày
Sabbath, lên bục giảng đọc Lời Chúa và còn cắt nghĩa Lời Chúa nữa. Điều này
khiến mọi người kinh ngạc về Ngài.
Cũng khi còn tuổi thanh thiếu niên, gia đình Giuse hằng năm
vào dịp lễ Vượt Qua đều tham dự cuộc hành hương lên đền Thánh Chúa. Vào những
dịp này Chúa Giêsu đã làm quen với lễ hội hành hương, với không khí cầu nguyện
trong đền thánh Đức Chúa Trời, đã nghe và cũng đã nói chuyện với các Thầy cả Tư
Tế trong ngoài đền Thờ, đã nhìn thấy cảnh mua bán chung quanh và cả trong đền
thờ nữa…
Và trong khi làm việc ở xưởng mộc, chắc chắn cha con cũng đã
trao đổi với nhau cảm nghĩ tốt cũng như không tốt của mình về những gì xảy ra
nơi đền thờ Giêsusalem rồi. Nên sau này khi đi rao giảng Nước Thiên Chúa, Chúa
Giêsu đã không ngần ngại nói nặng lời với đám thầy cả, với đám người Luật sĩ,
và giận dữ xua đuổi con buôn bán ra khỏi đền Thờ.
Ngài hành động như thế nhân danh cha mình là Thiên Chúa và
cũng có thể nhân danh cả cha nuôi mình là Thánh Giuse nữa.
5. Tìm hiểu về lịch sử đất nước dân tộc
Trong việc nuôi dưỡng dậy dỗ giáo dục con cái, chắc chắn
Thánh Giuse đã kể nhiều cho Chúa Giêsu nghe về lịch đất nước dân tộc Do Thái
như thế nào, theo như sử sách Kinh Thánh cựu ước còn ghi chép để lại trong sách
Sáng Thế ký, sách Xuất Hành, sách Dân Số, sách Đệ nhị luật,sách Thánh Vịnh,
sách các Tiên Tri…
Có lẽ Thánh Giuse, cũng như bao người cha khác thời đó, nhấn mạnh nhiều đến lịch sử thời dân Do Thái sống cảnh nô lệ bên Aicập, rồi cuộc trở về quê hương đất hứa do Maisen cùng Giosua theo ý muốn của Thiên Chúa lãnh đạo để cứu dân Do Thái. Thánh cả đã dùng tên Giêsu của con mình cắt nghĩa để làm sáng tỏ hành động của Thiên Chúa: Thiên Chúa cứu độ!
Có lẽ Thánh Giuse, cũng như bao người cha khác thời đó, nhấn mạnh nhiều đến lịch sử thời dân Do Thái sống cảnh nô lệ bên Aicập, rồi cuộc trở về quê hương đất hứa do Maisen cùng Giosua theo ý muốn của Thiên Chúa lãnh đạo để cứu dân Do Thái. Thánh cả đã dùng tên Giêsu của con mình cắt nghĩa để làm sáng tỏ hành động của Thiên Chúa: Thiên Chúa cứu độ!
Lịch sử ngày xưa còn ghi lại, ông Giuse con của Tổ phụ
Giacóp đã cứu dân Do Thái khỏi bị chết đói thế nào đã ghi sâu đậm trong tâm trí
Chúa Giêsu. Và bây giờ chính Ngài cũng đang được Thánh Giuse, cha nuôi Ngài săn
sóc cho ăn mặc no đủ không bị đói khát thiếu thốn.
Hãng xưởng nào cũng cần có người đặt làm mua hàng. Hãng
xưởng nào cũng có thời kỳ lên xuống. Xưởng mộc của Thánh Giuse, có lẽ cũng có
thời kỳ ế ẩm ít hay không có người đặt mua làm hàng. Những lúc như thế nền kinh
tế trong gia đình lâm vào tình trạng lung túng, phai lo nghĩ nhiều.
Và những lúc lâm vào hoàn cảnh như thế, niềm tin tôn giáo
giúp nâng đỡ tinh thần con người rất nhiều. Những lúc gặp khó khăn lúng túng,
lại là lúc thúc bách hay dậy con người biết cầu nguyện đặt niềm tin tưởng nơi
Thiên Chúa nhiều hơn: Chúa là mục tử. Ngài lo chăn dắt đời con!
Lời cầu nguyện này không phải chỉ là lời cầu nguyện của hàng
tư tế linh mục trong đền thờ. Nhưng cho toàn dân Thiên Chúa ở khắp mọi nơi. Khi
còn thơ bé, cũng như bao trẻ em khác xưa nay, Chúa Giêsu cũng đã học đọc kinh
cầu nguyện ngay từ lúc còn ngồi trong lòng mẹ Maria, rồi trên tay bồng ẵm của
Thánh Giuse. Và trong xưởng mộc, có lẽ hai cha con cũng đã cùng nhau cầu nguyện
thường xuyên, nhất là những lúc gặp hoàn cảnh khó khăn.
Vì thế, cách sống cầu nguyện đã ăn sâu vào đời sống của Chúa
Giêsu. Trong vườn cây Dầu trước lúc bị bắt, Ngài đã cầu nguyện cùng Thiên Chúa.
Và trên thánh giá lúc hấp hối Chúa Giêsu đã cầu khẩn cùng Thiên Chúa: Lạy Chúa,
lạy Chúa, sao Chúa đành bỏ rơi con?
7. Câu chuyện nhận xét về hoàn cảnh đời sống
Đã có những cuộc khảo nghiệm điều tra về đời sống xã hội đất
nước Do Thái thời thánh Giuse và Chúa Giêsu.
Cuộc điều tra khảo nghiệm đưa ra kết qủa: Một phần tư tới
một nửa tài nguyên, hàng hóa nằm trong tay triều đình vua chúa. Rồi đến các
quan chức, các thương gia giầu có và binh sĩ chia phần. Phần còn lại không đầy
10% thuộc về đại đa số dân chúng trong nước.
Như thế, những người dân lao động, những người buôn bán nhỏ
lẻ tẻ thuộc vào hàng ngũ thành phần bên dưới của nấc thang xã hội, trong đó có
gia đình Thánh Giuse.
Đã xem thấy tận mắt, đã nghe biết về thực trạng đó qua những
cuộc nói chuyện trao đổi với Thánh Giuse trong xưởng mộc, cùng sống trải qua
trong chính gia đình mình. Nên sau này Chúa Giêsu trong bài giảng tám mối Phúc
Thật trên núi đã hướng về người nghèo, người bé nhỏ không có quyền hành của
cải, người sống “tay làm hàm nhai”, trong đó có gia đình thánh Giuse.
Những hình ảnh, những thực trạng đó nổi bật rõ nét: người
kiến tạo hòa bình, người có lòng nhân từ thương xót, người đói khát sự công
chính của Thiên Chúa, người không ức hiếp người khác là những người công chính
được Thiên Chúa chúc phúc.
Kinh Thánh nói về Giuse, người cha nuôi của Chúa Giêsu: “Ông
Giuse, là người công chính” (Mt 1,19).
Và Chúa Giêsu khi rao giảng nước Thiên Chúa đã luôn luôn
nhắn nhủ, kéo con người sống sao trở nên người công chính.
Thánh Giuse, một người công chính sống âm thầm, nhưng lại
gây nhiều ảnh hưởng đạo đức tốt lành trong đời sống đức tin hôm qua, hôm nay
cùng ngày mai.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét