NGHỈ NGƠI

Vào một ngày kia, có một anh bạn gọi phôn cho tôi và nói rằng cuộc sống ở đất nước Hoa Kỳ qúa bon chen và vất vả. Anh làm việc liên tục mà chẳng có giờ ăn, giờ nghỉ. Mỗi đêm anh chỉ ngủ được bốn hoặc năm tiếng. Tôi hỏi: Làm sao mà bận rộn thế? Anh nói rằng phải lo đủ thứ việc, cho dù gia đình chỉ có ba miệng ăn. Vợ chồng đều có công ăn việc làm tốt. Tôi nói rằng sao anh không làm in ít thôi. Anh trả lời: Đâu có được. Công việc níu kéo công việc, tiệm cần mở cửa sớm và phải có người trông coi. Anh ta phải có mặt mọi lúc từ sáng sớm tới chiều tối. Thế là đầu tắt mặt tối.

Từ khởi nguyên, Thiên Chúa đã an bài một trật tự lạ lùng trong vũ trụ. Chính Thiên Chúa đã mở ra khuôn vàng thước ngọc cho sự điều hòa ngày sống: Ngày thứ bảy, Thiên Chúa đã hoàn thành công việc Người làm. Khi làm xong mọi công việc của Người, ngày thứ bảy , Thiên Chúa nghỉ ngơi (Stk 2,2). 

Thiên Chúa không mệt mỏi trong công việc, nhưng Chúa muốn thánh hóa ngày sống trong một nhịp điệu vần xoay. Mọi sự có khởi đầu, có tiến triển, có thành qủa và kết thúc. Không có sự sống hay công việc nào kéo dài mãi. Cần có khoảnh khắc thời gian ngưng nghỉ bồi dưỡng để mang lại thành qủa tốt lành hơn: Thiên Chúa ban phúc lành cho ngày thứ bảy và thánh hóa ngày đó, vì ngày đó Người đã nghỉ, ngưng làm mọi công việc sáng tạo của người (Stk 2, 3).

Chúng ta sống ở đời này để làm gì? Xem ra câu hỏi hơi thừa. Chúng ta được sinh ra vào đời là để sống, kiếm sống, tu luyện, học hỏi, trau dồi kiến thức, lao động, phát triển, hưởng phước và mong tìm thỏa mãn các ước mơ. Muốn có một cuộc sống ý nghĩa đích thực, chúng ta nên tìm hiểu mục đích căn cốt của đời người. Sự sống của mỗi người là một món qùa quý báu. Mỗi một sinh mạng hiện hữu trên đời đều có một số mệnh được Tạo Hóa an bài. Cuộc sống không có ai giống ai. Ngay từ khi được tựu thai trong lòng mẹ, mỗi cá nhân đã được an bài một định mệnh. Chúng ta không thể tính toán hay so đo hơn thiệt với người khác. Đây chính là mầu nhiệm của sự sống. Chính Thiên Chúa là nguồn trao ban sự sống cho chúng ta.

Sống là sự phấn đấu không ngừng để lớn lên và phát triển. Kinh nghiệm cho chúng ta thấy cuộc sống là một thách đố vươn lên. Ngay từ khi lọt lòng mẹ, chúng ta đã phải phấn đấu với vòng đua thời gian để hiện hữu. Trẻ em mới sinh được một hay hai năm, ngày ngày đã phải tách xa tình yêu thương của cha mẹ và sống chung với các bảo mẫu. Dù cha mẹ có yêu thương con cái, cũng đành phải rời xa con để đi làm ăn kiếm sống. Thấy thật thương cho bày trẻ. Tuổi thơ yêu dấu của các trẻ trôi qua rất mau. Nhiều bậc phụ huynh vì lo công ăn việc làm, họ không đã không còn có đủ thời gian ở bên và lo cho con cái. Đôi khi họ phải giao phó con cái cho ông bà nội ngoại hay người giữ trẻ trông nom và chăm sóc.

Suốt ngày cha mẹ lo công việc bề bộn tại văn phòng, sở làm, cửa tiệm và khi về đến nhà lại tiếp tục lăn xả vào bếp và dọn dẹp liền tay biến cuộc sống làm việc như cỗ máy. Cuộc sống là thế mà, cứ làm cứ chạy và cứ đuổi theo, như con mèo tìm cắn đuôi mình. Càng xoay càng chóng mặt. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể làm chủ thời khóa biểu của mình và sắp xếp công việc cho thích hợp. Hãy dùng thời giờ để sống, để cho đi, để kết bạn và để làm việc. Hãy dùng thời gian để vui chơi, để nghỉ ngơi, để yêu thương và để được yêu. Thời gian là suối nguồn của sự khôn ngoan và niềm an vui hy vọng.

Một vài thống kê, các công nhân cho dù vẫn được nhận các lợi nhuận của ngày nghỉ nhưng ít người muốn nghỉ. Vì làm việc trong ngày nghỉ, mỗi giờ sẽ được hưởng lương gấp rưỡi (over-time). Thống kê năm 2013, một điều ngạc nhiên là 42% các công nhân đã không lấy ngày nghỉ. Rõ ràng dân nước Hoa Kỳ đang dần bị kéo lôi vào sự lam lũ của công việc. Chúng ta cảm nghiệm thấy rằng vì thiếu những giây phút nghỉ ngơi bồi dưỡng, cuộc sống dễ bị áp lực, mệt mỏi, chán nản và bị quấy nhiễu cả tinh thần lẫn thể chất.

Giờ giải lao, nghỉ ngơi, thư dãn, ngày nghỉ, lễ nghỉ, nghỉ hè hay đi nghỉ là một phần trong các sinh hoạt của đời sống. Nghỉ ngơi không là sự hoang phí thời gian, nhưng là giúp cho thời gian sống mang nhiều ý nghĩa. Ngày nghỉ sẽ giúp chúng ta thoát khỏi mọi ràng buộc của sinh hoạt ngày thường. Chúng ta sẽ có chút tự do cho đời sống riêng tư. Tự do nghỉ ngơi trong thinh lặng nguyện cầu hoặc có thể dùng thời giờ giải trí, đi tắm biển, đi dã ngoạn, đi mua sắm, đi thăm viếng và làm những gì chúng ta ưa thích. Ngày xưa, khi các môn đệ trở về sau cuộc hành trình rao giảng, Chúa Giêsu cũng khuyến khích các ngài vào nơi thanh vắng nghỉ ngơi lấy lại sức: Người bảo các ông: Chính anh em hãy lánh riêng ra đến một nơi thanh vắng mà nghỉ ngơi một chút (Mc 6, 31).

Xả stress hay nghỉ ngơi là điều cần thiết để tiến hành công việc thường nhật một cách có hiệu qủa hơn. Ngày nay, có nhiều người chạy theo nhu cầu cuộc sống đã lao động liên tục và không ngừng nghỉ. Văn hóa lao động của người Hoa Kỳ đang cuốn hút các nghị lực của người lao động. Công việc đã làm giảm đi mối tương quan liên hệ giữa con người, ảnh hưởng sức khỏe và liên quan cả vấn đề sinh lợi sản phẩm. Đừng liều thân nhắm mắt đưa chân theo thời. Chúng ta hãy cố gắng tự tạo khoảng thời gian để ngưng nghỉ và thư dãn bồi sức, thân tâm sẽ cảm thấy được khỏe khoắn hơn, giúp tăng sinh lực và làm tươi mát cuộc đời.

Biết rằng hành trình cuộc sống, dù chúng ta có sẵn sàng hay không, vào một ngày nào đó, tất cả mọi sự sẽ chấm dứt. Ngày đó, chúng ta sẽ không còn cơ hội mở mắt để thấy ánh nắng mặt trời, không còn ngày hay đêm và không còn tính giờ đếm phút. Mọi sự chúng ta đã thu gom, dù cũ hay mới, đều để lại cho người khác. Tài sản, của cải, danh dự, quyền lực và mọi liên hệ sẽ chấm dứt. Sự hận thù ghen ghét, bức xúc, ghen tương và thù hành sẽ nhạt phai trôi dần vào quên lãng.

Niềm hy vọng trong các chương trình dự phóng và các dự tính tương lai sẽ chấm hết. Có đôi lần, sự chiến thắng hay thất bại, xem ra rất quan trọng, nhưng rồi tất cả cũng sẽ trở thành mây khói. Chúng ta đến từ đâu, thuộc đảng phái nào hay thuộc dân nước nào không còn là vấn đề quan trọng. Ngay cả màu da, phái tính, ngôn ngữ và văn hóa sẽ không còn ảnh hưởng gì nữa. Tất cả sẽ ra đi. Chỉ những điều cao quý đã lưu lại, được khắc ghi trong tim của nhiều người và các thế hệ kế thừa là có ý nghĩa đích thực. Chúng ta có thể chiêm ngắm đời sống của các vị Thánh, những người có trái tim rộng mở biết hy sinh chia sẻ và tất cả những ai đã, đang và sẽ góp phần vào việc dựng xây một xã hội tốt đẹp.

Vậy ý nghĩa và giá trị của cuộc đời là gì? 

Ý nghĩa của đời sống không phải những cái chúng ta sở hữu, mà là cái chúng ta xây dựng và cống hiến. Ý nghĩa cuộc đời không phải là điều chúng ta học hỏi, mà là điều chúng ta thực hành. Điều quan trọng nhất là tư cách sống, chứ không phải chỉ là khả năng tài trí. Sống cuộc đời sinh ích không phải là sự ngẫu nhiên tình cờ, nhưng là một sự lựa chọn cách sống. Hãy cộng tác vào công trình xây dựng một xã hội tốt đẹp và sinh ích chung cho mọi người.

Tạ ơn Thượng Đế đã ban cho chúng ta một cuộc sống trên trần đời. Chúng ta cũng cần có tâm tình tạ ơn Giáo Hội và Xã Hội, cám ơn tha nhân, tri ân gia đình, bạn bè và biết ơn bao nguồn sống tự nhiên mà Tạo Hóa đã an bài. Chúng ta cố gắng tạo cơ hội giúp cho những liên hệ gia đình, bạn bè gần gũi thân thương và cống hiến thời giờ cộng tác vào các sinh hoạt chung của nhân loại. Sự hiện hữu của chúng ta trên trái đất này sẽ được thăng hoa và sinh hoa kết quả tốt. Xin Thiên Chúa chúc lành cho từng giây phút sống được an vui và hạnh phúc.

Lm. Giuse Trần Việt Hùng

Bronx, New York.